در دنیای امروز که هوش مصنوعی به عنوان یک فناوری تحول‌آفرین شناخته شده است، کشورها به طور فزاینده‌ای به دنبال افزایش توانمندی‌های خود در این حوزه هستند. کارشناسان شرکت سحاب معتقد هستند هوش مصنوعی نه تنها یکی از انقلابی‌ترین دستاوردهای فناوری در دوران معاصر محسوب می‌شود، بلکه توانایی دگرگون کردن تمامی جنبه‌های جامعه مدرن را نیز دارد. از تحولات در حوزه بهداشت و حمل‌ونقل گرفته تا تغییرات عمده در تجارت و سرگرمی، هوش مصنوعی با ارزش اقتصادی عظیم و افزایش بهره‌وری، صنایع مختلف را متحول کرده است.
اما با این پیشرفت سریع، کشورها با چالشی بزرگ روبرو هستند: سوالی که برای ما در شرکت سحاب پیش آمده و برای شما هم ممکن است جالب باشد، اینکه کشور ها چگونه می‌توانند جایگاه خود را در جهانی که روزبه‌روز بیشتر تحت تأثیر هوش مصنوعی قرار می‌گیرد، تضمین کنند؟ در این راستا، مفهوم «هوش مصنوعی حاکمیتی» مطرح شده که به سرعت در حال گسترش و به چالش کشیدن مدل‌های سنتی حکمرانی است. اما این مفهوم چیست و چرا به موضوعی مهم تبدیل شده است؟
تعریف هوش مصنوعی حاکمیتی
هوش مصنوعی حاکمیتی به توانایی یک کشور در تولید و بهره‌برداری از هوش مصنوعی بر پایه زیرساخت‌ها، داده‌ها، نیروی کار و شبکه‌های تجاری داخلی خود اشاره دارد. این مفهوم شامل زیرساخت‌های محاسباتی فیزیکی و حاکمیت داده‌ها می‌شود و توسعه مدل‌های هوش مصنوعی بومی که بر اساس مجموعه داده‌های محلی آموزش دیده‌اند و فرهنگ، گویش و نیازهای خاص جامعه را منعکس می‌کنند را در بر می‌گیرد.
در این زمینه، کنترل کامل بر مسیر داده‌ها از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. جنسن هوانگ، مدیرعامل NVIDIA، این مراکز محاسباتی را «کارخانه‌های هوش مصنوعی» نامیده و آن‌ها را مکان‌هایی می‌داند که «داده‌ها وارد می‌شوند و هوش خارج می‌شود». این کارخانه‌ها پایه‌ای برای حاکمیت فناوری هستند و کشورها برای ساخت این ظرفیت‌ها، به رویکردهای متنوعی روی آورده‌اند. برای ادامه مطلب با ما در شرکت سحاب همراه شوید.
چرا هوش مصنوعی حاکمیتی اهمیت دارد؟
افزایش اهمیت هوش مصنوعی حاکمیتی به دلایل متعددی رخ داده است که یکی از مهم‌ترین آن‌ها ظهور و گسترش هوش مصنوعی تولیدی است. این فناوری نه تنها به نوآوری کشورها کمک می‌کند، بلکه به دلیل تاثیرات گسترده‌اش در حوزه‌های امنیت ملی و اقتصادی، برای کشورها به عنوان یک اولویت راهبردی شناخته می‌شود.
به همین دلیل، اروپا به دنبال کاهش وابستگی به ارائه‌دهندگان بزرگ خارجی و دستیابی به حاکمیت دیجیتال است. به‌عنوان مثال، دفتر هوش مصنوعی اروپا برای حمایت از اجرای قانون هوش مصنوعی اتحادیه اروپا تأسیس شده و استراتژی نوآوری هوش مصنوعی اروپا که شامل سرمایه‌گذاری‌های عمومی و خصوصی به ارزش میلیاردها یورو است، در همین راستا قرار دارد.
همچنین می توانید ویژگی‌های جدید اپلیکیشن ChatGPT برای ویندوز ... را مطالعه کنید
چالش‌ها و فرصت‌های حاکمیت هوش مصنوعی
توسعه هوش مصنوعی حاکمیتی با چالش‌های بسیاری مواجه است، از جمله نیاز به سرمایه‌گذاری‌های کلان در زیرساخت‌ها و مدل‌های مختلف همکاری بین‌المللی. برخی کشورها از مدل‌های ابری دولتی استفاده می‌کنند، در حالی که برخی دیگر به همکاری‌های عمومی و خصوصی تکیه دارند. برای نمونه، شرکت فرانسوی Scaleway در حال ساخت ابرکامپیوتر بومی خود است و شرکت Fastweb در ایتالیا نیز اولین ابرکامپیوتر بزرگ این کشور را توسعه می‌دهد.
اما همچنان، فرانچسکو تیزیوت، مدیر تجربه توسعه‌دهندگان در Aiven، اشاره می‌کند که برخی از کشورهای اروپایی توان اقتصادی کمتری نسبت به بودجه هوش مصنوعی ارائه‌دهندگان بزرگ دارند، که نشان‌دهنده نیاز به یک رویکرد هماهنگ‌تر در سطح اروپا است. وی به اهمیت استفاده از نرم‌افزارهای منبع باز و داده‌های باز برای دستیابی به این حاکمیت تأکید دارد.
همکاری و هماهنگی بین کشورها
مسیر دستیابی اروپا به حاکمیت هوش مصنوعی نیازمند همکاری میان کشورهای مختلف است. یک نامه سرگشاده که توسط متا و تعدادی از شرکت‌های فناوری امضا شده بود، هشدار داد که قوانین پراکنده ممکن است اروپا را از پیشرفت در زمینه هوش مصنوعی عقب نگه دارد. ژوزپ پرات، مهندس ارشد در Aiven، نیز معتقد است که همکاری گسترده‌تر و استفاده از داده‌های متنوع از سراسر اروپا می‌تواند به نتایج مطلوب‌تری منجر شود.
این همکاری نه تنها شامل به اشتراک‌گذاری داده‌ها بلکه سرمایه‌گذاری در زیرساخت‌های اساسی هوش مصنوعی نیز می‌شود. به همین دلیل است که باید به این سوال پاسخ داد که آیا استقلال فناوری بدون دسترسی به قطعات و تراشه‌های موردنیاز از شرکت‌های خارجی امکان‌پذیر است یا خیر؟
نتیجه‌گیری
در دنیای امروز که سرعت پیشرفت فناوری بسیار بالاست، دستیابی به حاکمیت هوش مصنوعی برای بسیاری از کشورها نه تنها یک هدف بلکه یک ضرورت استراتژیک است. این حاکمیت به معنای حفظ منافع ملی و تضمین رقابت اقتصادی در آینده‌ای است که با هوش مصنوعی تعریف می‌شود. برای اروپا، موفقیت در این حوزه نیازمند یک توازن دقیق بین اقدامات حفاظتی و همکاری باز با سرعتی متناسب با تکامل سریع این فناوری است.
برای اطلاعات بیشتر به aimagazine مراجعه بفرمایید