در یک رویداد در پکن به نام "نوآوری رایانه‌های هوش مصنوعی" AMD سری جدید پردازنده‌های Ryzen 8040 سری Hawk Point و پردازنده‌های دسکتاپی 8000G را برای بازار چین معرفی کرد. اما شاید جالب‌ترین بخش این رویداد، اشاره به نسل بعدی پردازنده‌های Ryzen با نام رمز "Strix Point" بود که ترکیبی از معماری‌های Zen5، RDNA 3+ و XDNA 2 خواهند بود.
لیسا سو، مدیرعامل AMD، در ابتدای سخنرانی خود، بر انقلاب هوش مصنوعی در تمامی بخش‌های صنعت فناوری تأکید کرد AMD .محصولات مختلفی از پردازنده‌های تسریع‌کننده هوش مصنوعی برای مراکز داده، رایانه‌های هوش مصنوعی و دستگاه‌های خانگی ارائه می‌کند. اما با توجه به حضور شرکای AMD همچون ایسوس و لنوو در این رویداد، بخش اعظم سخنرانی به معرفی پردازنده‌های جدید Ryzen اختصاص داشت.
در یکی از اسلایدهای سخنرانی سو، او نسل بعدی پردازنده‌های Ryzen با نام رمز Strix Point را معرفی کرد. براساس این اسلاید، هسته‌های CPU،GPU و NPU همگی در این نسل جدید ارتقا یافته‌اند.
در ادامه، دیوید وانگ، معاون ارشد فناوری GPU و تحقیق و توسعه AMD، درباره معماری‌های جدید RDNA 3+ و XDNA 2 توضیحاتی ارائه کرد. اگرچه بیشتر صحبت‌های وی در مورد نسل فعلی Hawk Point بود، اما درباره RDNA 3+ اطلاعات جدیدی مانند اینکه این معماری که قبلاً با نام RDNA 3.5 شناخته می‌شد، اکنون به نامRDNA 3+ معرفی شده است، فاش شد امّا انتظار می‌رود تغییرات در RDNA 3+ نسبت به نسل قبلی جزئی باشد.
اما در مورد XDNA 2، وانگ اعلام کرد که این معماری NPU جدید، عملکردی سه برابر نسل فعلی XDNA خواهد داشت. برای مقایسه، پردازنده‌های Ryzen 8040 از 16 تراشه TOPS XDNA بهره می‌برند که در مجموع 39TOPS قدرت پردازشی هوش مصنوعی ارائه می‌کنند. بنابراین محاسبات نشان می‌دهد که نسل بعدی APUهای Ryzen باید بیش از 70 TOPS قدرت پردازش داشته باشند؛ در حالی که پردازنده‌هایCore Ultra اینتل تا 34TOPS و تراشه‌های آینده Snapdragon X Elite کوالکام نیز 45 تراشهTOPS را پشتیبانی می‌کنند.
احتمالات و شایعات پیرامون APU های جدید AMD
به لطف انتشار اطلاعات و شایعات، اکنون تقریباً همه چیز درباره APU های Strix Point و Strix Halo شرکت AMD می‌دانیم. اما تا کنون AMD جزئیات دیگری از قبیل تعداد واحدهای محاسباتی (CU)، حافظه کش و غیره را تأیید نکرده است. این شرکت تنها گفته که این APU ها از پردازنده Zen 5 و گرافیک یکپارچه RDNA 3+ بهره خواهند برد.
AMD Strix Halo: هسته کامل Zen 5 + RDNA 3.5
با Strix Halo شروع می‌کنیم، با پرچمدار نسل آینده APU های AMD که ظاهراً بر پایه معماری چیپ‌لت ساخته شده و دارای 16 هسته Zen 5 در دو کلاستر 8 هسته‌ای و 32 رشته است. هر کلاستر 1 مگابایت حافظه L2 برای هر هسته و 32 مگابایت حافظه L3 دارد. بنابراین در مجموع با 16 مگابایت L2 و 64 مگابایت L3 روبرو هستیم.
از نظر پردازنده گرافیکی، گرافیک یکپارچه RDNA 3.5 روی Strix Halo دارای 20 بلوک محاسباتی یا 40 واحد محاسباتی (CU) است. برای مقایسه، کارت گرافیک RX 7600 XT تنها 32 واحد محاسباتی دارد. شایعات حاکی از آن است که Strix Halo قوی‌تر از RX 7600 XT است که به این معناست که با خرید این پردازنده ممکن است از خرید کارت گرافیک مجزا بی نیاز شویم.
به علاوه به نظر می‌رسد 32 مگابایت حافظه MALL (Memory Attached Last Level) نیز وجود دارد. وجود 32 مگابایت کش MALL باید برای APU های Strix Halo مفید باشد، زیرا گرافیک‌های یکپارچه اغلب با محدودیت پهنای باند حافظه به دلیل نبود حافظه ویدیویی اختصاصی روبرو هستند.
از دیگر ویژگی‌های قابل توجه می‌توان به پشتیبانی از حافظه رم LPDDR5X-8000 و یک NPU با قدرت محاسباتی تا 60 TOPs اشاره کرد. در نهایت، به نظر می‌رسد APU های Strix Halo نیازمند 70 وات از پاور هستند، اما AMD اجازه می‌دهد این تراشه‌ها تا حداکثر 130 وات مصرف داشته باشند.
AMD Strix Point: طراحی هیبریدی با Zen 5 + Zen 5c
بر خلاف Strix Halo، APU های متوسط رده Strix Point ظاهراً از یک تراشه تک‌قطعه‌ای استفاده می‌کنند و طراحی هیبریدی با ترکیبی از هسته‌های استاندارد Zen 5 و هسته‌های کوچکتر Zen 5c دارند. پردازنده این APU ها حداکثر 12 هسته و 24 رشته دارد و هر هسته 1 مگابایت حافظه L2 خواهد داشت. در مجموع 24 مگابایت حافظه L3 نیز وجود خواهد داشت.
از نظر گرافیک، گرافیک یکپارچه RDNA 3+ این APU ها گفته می‌شود 8 بلوک محاسباتی یا 16 واحد محاسباتی (CU) دارد، بدون هیچ حافظه کش MALL. بنابراین، اگرچه می‌توانیم شاهد عملکرد بهتری نسبت به Radeon 780M فعلی باشیم، اما Strix Point به دلیل ماهیت کوچک‌شده و محدودیت پهنای باند از Strix Halo عقب خواهد ماند.
در نهایت، گفته می‌شود NPU روی APU های Strix Point تنها تا 50 TOPs قدرت محاسباتی دارد و این تراشه‌ها دارای بازه توان مصرفی 45 تا 65 وات خواهند بود.
تصویر لو رفته از مشخصات پردازنده‌های جدید
انتظار می‌رود AMD امسال در نمایشگاه Computex در ماه ژوئن، از APU های Strix Point رونمایی کند. بنابراین زیاد منتظر نخواهیم ماند تا ببینیم این تراشه‌ها چه عملکردی به بازار عرضه می‌کنند. اگر عملکرد خوبی در اجرای برنامه‌های گرافیکی و هوش مصنوعی داشته باشند، طولی نخواهد کشید که به کامپیوتر‌های دسکتاپ نیز راه پیدا کرده و ما را از خرید کارت های گرافیک گران قیمت بی نیاز خواهند کرد. به هر حال باید صبر کرد و دید چه می‌شود.